Đất nước Lào còn được nhiều người biết đến với những cái tên như “triệu voi” hay xứ sở Champa, người anh em của Việt Nam. Có lẽ là “anh em” nên nền văn hóa truyền thống và con người Lào – Việt Nam có khá nhiều nét tương đồng. Qua quá trình dài của lịch sử, người dân Lào cũng hình thành những văn hóa và phong tục tốt đẹp. Những phong tục tốt đẹp ấy dần dần trở thành lệ làng. Các thành viên trong bản mường cũng thừa nhận và tự giác thực hiện nhưng phong tục ấy. Hôm nay, hãy cùng chúng tôi đi tìm hiểu về nền văn hóa độc đáo ở Lào nhé.
Mục Lục
Văn hóa ẩm thực Lào vừa giống nước láng giềng vừa có nét riêng
Ẩm thực Lào mang phong cách tương tự các quốc gia láng giềng là Campuchia và Thái Lan: cay, chua và ngọt. Tuy nhiên, ẩm thực lại mang những phong cách đặc trưng rất riêng.
Nền văn hóa độc đáo của người Lào thể hiện trong văn hóa ẩm thực. Người Lào ăn gạo là chính; các món ăn có đặc điểm là dùng những gia vị. Như gừng, me, lá chanh, và nhiều loại ớt khô rất cay. Vị chính trong các món ăn hầu hết các món ăn đều có rất nhiều ớt. Chỉ riêng ớt có hàng chục món: từ ớt chiên giòn, ớt muối chua, ớt sa tế, ớt hầm, ớt luộc …
Món ăn tiêu biểu của người Lào là sự pha trộn giữa cay và ngọt. Được trung hòa thêm thảo mộc. Mắm cá (pa dek) và mắm Cheo gồm da trâu, ớt nướng, tỏi nướng, riềng nướng, đường. Cùng nhiều gia vị thảo mộc trộn lẫn hoặc mắm Muok. Gồm lòng cá trộn ớt, sả, củ hành… Hầu như nhà nào cũng có và nước mắm (nám pla). Được người Lào sử dụng hết sức phổ biến.
Ẩm thực nước Lào mang một chút phong cách tương tự các quốc gia láng giềng. Là Campuchia và Thái Lain: cay, chua và ngọt. … Chính vì cay này tạo nên một nét văn hóa. Vì phần đông người Lào sử dụng nguồn lao động chân tay. Vị cay gây kích thích, tạo món ăn ngon. Giúp người lao động ăn được nhiều tăng sức lao động. Trong kho tàng văn hóa ẩm thực của thế giới. Lào được biết đến là đất nước của nhiều món ăn ngon. Từ những món ăn dân giã trong đời thường đến những món ăn cầu kỳ.
Văn hóa lễ hội được tổ chức ở Lào
Lào là xứ sở của lễ hội, tháng nào trong năm cũng có. Mỗi năm có 4 lần tết: Tết Dương Lịch, Tết Nguyên Đán (như ở một số nước Á Đông), Tết Lào (Bun PiMay vào tháng 4) và Tết H’mong (tháng 12).
Vì đạo phật ở Lào có tự lâu đời phát triển mạnh trở thành quốc đạo. Các nhà chiêm tinh học tính ngày tháng theo phật lịch. Nên năm mới hàng năm bắt đầu vào tháng tư dương lịch. Người Lào gọi tết là vui tết chứ không gọi là ăn tết. Tất cả các cuộc vui được chuẩn bị theo truyền thống tôn giáo. Phù hợp với phong tục tập quán của người Lào.
Nền văn hóa độc đáo của người Lào được thể hiện trong những ngày lễ hội vui chơi là chủ yếu. Tuy nhiên họ cũng chuẩn bị đồ ăn, thức uống thịnh trọng hơn ngày thường. Đặc biệt là không thể thiếu rượu. Ngày tết từ sáng sớm dân làng diện những bộ đồ đẹp nhất. Nhất là chàng trai, cô gái với đủ áo váy màu sắc sặc sỡ. Tập trung tại sân chùa để dự lễ tắm phật.
Văn hóa nghệ thuật của nhân dân Lào
Nhân dân các dân tộc Lào rất thích ca múa, đặc biệt là các làn điệu dân ca truyền thống. Không chỉ trong những ngày lễ hội, vui chơi hợp quần… người Lào còn hay ca hát trong sản xuất ngoài ruộng nương, đi hái lượm trong rừng, xuôi ngược trên các dòng sông.
Dân ca Lào rất phong phú, giàu âm điệu, mang đậm bản sắc dân tộc được phổ biến rộng rãi trong nhân dân từ nông thôn đến thành thị. Dân ca của Lào có nhiều loại như lăm, khắp, xỡng, kạp, ăn nẳng-xử… Mỗi loại lại mang sắc thái riêng của từng miền, từng dân tộc, từng địa phương. “Lăm” sử dụng nhiều thể loại thơ nhất được quần chúng ưa thích nhất và phổ biến trong cả nước.
Văn hóa nghệ thuật độc đáo của Lào còn thể hiện trong các điệu múa phổ biến rộng rãi, từ thành thị đến nông thôn. Trong những ngày lễ hội lớn nhỏ ở Lào đều tổ chức vui chơi hợp quần trong đó không thể thiếu tiết mục múa. Có điệu múa một người, hai người hoặc tập thể vài chục người (lăm-vông). Những đêm hội, già trẻ, gái trai đều tham gia múa ca một cách tự nhiên thoải mái. Các điệu múa của Lào thường uyển chuyển, nhịp nhàng theo nhịp trống, động tác khá tự do, mang đậm màu sắc dân tộc
Văn hóa trang phục
Từ lâu trong mỗi bản mường, nhân dân có khả năng tự túc được các loại chăn, vải. Khi chưa có thuốc nhuộm, người Lào dùng các loại quả rừng, củ rừng. Các cô gái thích mặc vải hoa, vải kẻ có màu đậm, tươi tắn như màu cỏ cây hoa lá tự nhiên trong rừng núi bao la trùng điệp của quê hương mình. Thanh niên Lào thường cắt tóc ngắn, mặc áo cổ tròn tay ngắn, quần đùi, bên ngoài quấn chiếc khăn gọi là “phạ-xà-rông” màu, kẻ ô vuông. Trang phục truyền thống của Lào được may nhờ vào kỹ thuật dệt điêu luyện của người Lào. Văn hóa, cuộc sống thường nhật được thể hiện rõ nét qua trang phục.
Khi đi lao động ngoài ruộng rẫy, nam giới mặc quần đùi hoặc quần dài nhuộm chàm. Văn hóa trang phục độc đáo của người Lào còn được thể hiện trong những ngày lễ hội trang trọng, nam giới mặc y phục dân tộc. Đó là chiếc áo sơ mi cổ tròn, khuy vải, cài về phía tay trái. Bên ngoài chiếc quần đùi giản dị, các chàng trai Lào quấn chiếc khăn dài rộng gọi là “phạ nhạo nếp tiêu” màu sắc sặc sỡ (rộng hơn phạ-xạ-rông, khi mặc cuốn qua háng rồi nhét vào cạp sau).
Không chỉ nổi danh là “đất nước triệu voi” với các địa điểm du lịch mới lạ, trang phục truyền thống của Lào rất đặc biệt, phản ánh phong tục của người Lào, có tên gọi là Sinh (dành cho nữ giới) và Salong (dành cho nam giới). Những họa tiết trên trang phục được tạo thành bởi kỹ thuật dệt điêu luyện, sự cẩn thận, tỉ mỉ của người Lào. Khi du lịch tại Lào, bạn sẽ có cơ hội được trải nghiệm kỹ thuật này một cách chân thực, rõ nét nhất.
