Sốt xuất huyết ở trẻ em là một bệnh nguy hiểm với biểu hiện sốt, chảy máu và rò rỉ huyết tương, nếu không được chẩn đoán kịp thời có thể dẫn đến sốc giảm thể tích, rối loạn đông máu và suy các cơ quan, nếu không được điều trị sớm và kịp thời có thể dẫn đến tử vong. Hiện nay, bệnh chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, cũng như chưa có vắc xin phòng bệnh. Vì vậy, các bậc cha mẹ cần biết cách nhận biết trẻ bị sốt xuất huyết và đưa trẻ đến cơ sở y tế để được khám, chẩn đoán sớm, đồng thời cách chăm sóc trẻ bị sốt xuất huyết. Bài viết sau chúng tôi sẽ giới thiệu cho các bạn cách phòng chống bệnh sốt xuất huyết ở trẻ nhỏ.
Mục Lục
Nguyên nhân gây ra bệnh sốt xuất huyết
Sốt xuất huyết là một loại bệnh truyền nhiễm cấp tính do vi rút Dengue gây ra, đường truyền bệnh do muỗi vằn hút máu từ người bệnh truyền sang người lành. Bệnh xảy ra quanh năm nhưng thường bùng phát thành dịch lớn vào mùa mưa. Nhất là vào các tháng 7, 8, 9, 10.
Dấu hiệu trẻ bị sốt xuất huyết
Bệnh sốt xuất huyết có thể diễn tiến từ nhẹ đến nặng có 3 giai đoạn là:
Giai đoạn sốt: Trẻ mắc bệnh thường khởi phát bệnh với sốt cao đột ngột, thời gian sốt từ 2 – 7 ngày, kèm theo những biểu hiện chán ăn nôn buồn nôn, mệt mõi, đau cơ, đau đầu, đau khớp, đau 2 hốc mắt, chấm xuất huyết dưới da niêm. Vào thời điểm này, những triệu chứng của bệnh thường không đặc hiệu, không thể phân biệt với nhiễm các loại vi rút khác.
Giai đoạn nguy hiểm: từ ngày 3-7 của bệnh, giai đoạn này còn sốt hoặc hết sốt, xuất huyết dưới da, niêm mạc, xuất huyết đường tiêu hóa, đau bụng vùng thượng vị, đau hạ sườn phải. Trường hợp nặng, bệnh nhân bị thoát huyết tương, gây tràn dịch màng phổi, màng bụng, người bệnh li bì, vật vả, tay chân lạnh, mạch nhanh, huyết áp tụt hoặc huyết áp kẹp đưa đến tình trạng sốc.
Giai đoạn hồi phục: sau 24-48 giờ của giai đoạn nguy hiểm, lúc này bệnh hoàn toàn hết sốt, có hiện tượng tái hấp thu dịch mô kẻ vào lòng mạch, bệnh nhân bắt đầu thèm ăn, tiểu được, huyết động học dần ổn định bệnh nhân thấy khỏe dần.
Một số biến chứng sốt xuất huyết nguy hiểm ở trẻ em
Trẻ em mắc sốt xuất huyết dễ gặp phải một số biến chứng nặng như:
Chảy máu
Sốt xuất huyết ở giai đoạn nặng sẽ xuất hiện triệu chứng xuất huyết như: chảy máu cam, chảy máu chân răng, chảy qua vết thương hở. Điều này do vi rút sốt xuất huyết làm tăng tính thấm thành mạch, thoát huyết tương và khó lưu thông máu. Đến một ngưỡng nhất định sẽ gây sốc, khiến máu bị đẩy ra ngoài kèm theo các biểu hiện bứt rứt, li bì, ớn lạnh, tụt huyết áp,…
Tràn dịch màng phổi, viêm phổi
Khi huyết tương trong cơ thể bị tràn ra sẽ xâm nhập vào đường hô hấp, dẫn đến tràn dịch màng phổi, viêm phổi hoặc phù phổi cấp. Nếu không nhanh chóng cấp cứu ngay, có thể đe dọa đến tính mạng.
Phù não, hôn mê
Đây là biến chứng nặng nhất của bệnh sốt xuất huyết. Khi cơ thể bị xuất huyết, dịch huyết tương có thể ứ đọng ở màng não qua các thành mạch. Lâu dần, gây phù não dẫn đến hôn mê.
Cách phòng ngừa bệnh sốt xuất huyết ở trẻ
Để phòng tránh bệnh và các biến chứng của bệnh ở trẻ em, người lớn cần diệt muỗi, lăng quăng/bọ gậy và phòng chống muỗi đốt:
Loại bỏ nơi sinh sản của muỗi, diệt lăng quăng/bọ gậy bằng cách:
- Đậy kín tất cả các dụng cụ chứa nước để muỗi không vào đẻ trứng.
- Thả cá vào các dụng cụ chứa nước lớn (bể, giếng, chum, vại…) để diệt lăng quăng/bọ gậy.
- Thau rửa các dụng cụ chứa nước vừa và nhỏ (lu, khạp…) hàng tuần.
- Thu gom, hủy các vật dụng phế thải trong nhà và xung quanh nhà như chai, lọ, mảnh chai, mảnh lu vỡ, ống bơ, vỏ dừa, lốp/vỏ xe cũ, hốc tre, bẹ lá…, dọn vệ sinh môi trường, lật úp các dụng cụ chứa nước khi không dùng đến.
- Bỏ muối hoặc dầu vào bát nước kê chân chạn/tủ đựng chén bát, thay nước bình hoa/bình bông.
Phòng chống muỗi đốt:
- Mặc quần áo dài tay.
- Ngủ trong màn/mùng kể cả ban ngày.
- Dùng bình xịt diệt muỗi, hương muỗi, kem xua muỗi, vợt điện diệt muỗi…
- Dùng rèm che, màn tẩm hóa chất diệt muỗi.
Tích cực phối hợp với chính quyền và ngành y tế trong các đợt phun hóa chất phòng, chống dịch.
Những lưu ý cho trẻ bị bệnh
- Đưa trẻ đến cơ sở y tế để được khám, điều trị kịp thời
- Cho trẻ bị sốt xuất huyết nằm trong màn, tránh muỗi đốt để tránh lây lan bệnh cho người khác.
- Trẻ phải được uống nước đầy đủ, cho trẻ uống một cách chậm rãi. Vì việc uống quá nhanh dễ dẫn đến nôn trớ, đầy bụng.
- Cho trẻ ăn các món ăn mềm dễ tiêu hóa và giàu dinh dưỡng như cháo, súp. Đặc biệt, không cho các bé ăn quá no.
- Tuyệt đối không sử dụng thuốc khi chưa có chỉ định của bác sĩ, nhất là đối với trẻ nhỏ.
